Шивээхүрэн-Сэхэ хил дамнасан боомтыг холбосон төмөр замыг 2008 оноос ТЭЗҮ-ийг иж бүрэн хийж, хувийн хэвшил нь бүтээн байгуулалтын ажлаа эхлүүлэхээр төлөвлөсөн ч “Төрөөс төмөр замын талаар баримтлах бодлогын баримт бичиг”-ийг УИХ-аас баталснаар гацаанд орж, 15 жил таг зогссон түүхтэй. Төмөр замаар танк орж ирнэ гэх нарийн царигт дөрөөлсөн улс төр, “айдсын менежмент”-ийг бүтнээр нь хэрэгжүүлснээс бусдаар төслийг бүхэлд нь “нураасан”.
Xаншийн зөрүү хэмээх хийсвэр “МАНГАС”-ыг үеийн үед байлгах нь хэнд ашигтай вэ? Төрд үү? эсвэл түүний бодлогыг тодорхойлдог албан тушаалтнуудад уу? Бүр цаашлаад хэтэвчээрээ нэгдсэн хэсэг бүлгийнхэнд үү?...
"Вант улс" шиг хамгаалалт үүсгэхгүй бол утсан хүүхэлдэй болох аюултай. "Энэ хууль Үндсэн хууль зөрчсөн гэж шийдвэр гарга”. “Ерөнхий сайд хууль зөрчсөн гэж шийдвэрлэ" гэж шахалт ирэхэд түүнээс зөрвөл “чамайг эгүүлэн татна” гэж айлгаж сүрдүүлэхийг үгүйсгэхгүй.
Хэтэвчээрээ нэгдсэн тэдний сүлжээ болгон өөр өөрийн сэдэв, чиглэлтэй бас ашиг сонирхолтой. Мөнгөтэй, эрх мэдэлтэй, төлөөний Төрийн сайд, агентлагийн даргатай. Шүүгчтэй, прокуроротой, цагдаатай. Хаана, ямар төмөр зам шинээр барихыг шийддэг нэгэн байхад гуравдагч орны хөрөнгө оруулагчдад зөвшөөрөл олгох эсэхэд Монголын Төрийн нэрийн өмнөөс хариулт өгөөд суудаг зарим нь ч байна.
Францын Ерөнхийлөгч Эммануэл Макрон ч Монголын Төрийн тэргүүн У.Хүрэлсүхийг ирэх аравдугаар сард өөрийн улсдаа айлчлах урилга үлдээгээд буцсан нь учиртай. Ерөөс хоёр улсын тунхаглал, тэр дагуу Засгийн газрынх нь түвшинд хэрхэн ажил хэрэг болгосныг, үндсэндээ монголчууд ярьсан, тохирсноо яаж биелүүлдгийг тандах, магадгүй дүн тавих "гэрийн даалгавар"-ын үнэлгээ нь Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхийн Францад хийх албан ёсны айлчлалаар баталгаажина гэсэн үг.
Сардаа биш юм гэхэд улиралд, жилдээ нэг удаа Зөвлөлдөх санал асуулгыг явуулдаг жишиг тогтоох нь аливаа гажуудал үүсэхээс урьдчилан сэргийлэх хамгийн сайн, бодит арга зам болж үлдэнэ.