Билл Брайсоны “Шинжлэх ухааны хураангуй түүх буюу бараг бүх юмны тухай товч цэдэг” хэмээх сонирхолтой номыг Баабар, Т.Ариунсанаа нарын орчуулгаар НЭПКО хэвлэлийн компани удахгүй хэвлэн гаргана. Энэ номын хэсгээс сонирхуулж байна.

Юун түрүүн 1992 оны Үндсэн хуулийг өөрчлөлт оруулахын эсрэг бодолтой байгаагаа хэлье.

Тэр уг нь номын санд оръё гэж огт төлөвлөөгүй юм. Төлөвлөх байтугай ерөөсөө ийм санаа огт байгаагүй. Болзоонд явж байлаа. Их л чухал уулзалт. Уулзана, танилцана, нэрээ хэлнэ… Чухам энэ үед өөрийнхөө нэрийн талаар бодов. Ер нь уг гарлаар нь хөөвөл ямар утгатай нэр юм бол? Яг ингэж бодох агшинд хотын номын сангийн өмнүүр алхаж яваагаа анзаарчээ. Ингээд л номын сан руу орсон хэрэг.

Өнгөрсөн олон жилийн туршлагаас харахад хамгийн их маргаан дагуулсан, хамгийн их зөрчигдсөн заалтууд “Монгол улсын төрийн байгуулал” гэсэн бүлэгт бий. Иймээс сонирхуулах үүднээс энэ удаа 18 жилийн өмнө бичиж УИХ-д өргөн барьсан Үндсэн хуулийн төслийн Гуравдугаар бүлгийг сонирхсон нэгэнд нь толилуулж байна.

Монголд ядуурлын төвшин 35 хувь хүрлээ. Бишээ, хүн амын тэн хагас нь ядуу. Үгүй ээ, ядуурал 60 хувь хүрсэн. Нарийн ярьвал 80 хувь нь өлмөн зөлмөн амьдарч байна. Дэлхийн хамгийн ядуу орон Монголд 88 хувь нь гуйлгачин. Ердөө 200 гэр бүл (Орчуулгын нэршил байгаа биз? Уг нь монголоор айл гэх ёстой л доо) л баян тарган амьдарч байна, бусад нь цөм ядуу.

Манайхан хуруугаа эсгэчихсэн ч л “Үндэсний аюулгүй байдал” гэсэн нэр томъёо хэрэглэх болсон. Үнэндээ ийм нэр томъёо бий боловч энэ нь өөрийн тогтсон хэмжүүр, хүлээн зөвшөөрөгдсөн тохиолдол, гаргалгаа, судалгаа, учир шалтгаан бүхий цогц ойлголт.