Цаад хэлний дуудлагад нь тохируулж хэл болгонд өөр өөрөөр галигладаг дүрэм ихэнх тогтсон хэлний бичлэгт бий. Жишээ нь хэдийгээр адилхан кирил үсэгтэй ч гэсэн монгол үгийг орос руу галиглах дүрэм гэж байна. Орос хэлэнд хатуу дуудагддаг “ж” авиа байдаггүй учир Жаргал гэсэн монгол нэрийг ДЖаргал гэж бичнэ. Тэдний “ж” тэмдэгт нь “”жь” гэх маягтай исгэрч хэлэгддэг учир монголтой төстэй хатуу дуудагддаг John, Jerald гэсэн нэрсийг ДЖон, ДЖеральд гэж галиглах жишээтэй. Франц, орос хэлний зөөлөн “жь”-г англи хэлэнд ийм авиа байдаггүй болохоор “zh” гэж “j” тэмдэгтээс ялгаж (ZHukov) бичдэг. Оросоор монголын Завхан-ыг ДЗавхан гэж бичдэг нь бас хатуу “з” авиагүйгээс болдог биз. Сонихолтой нь буриад аялга зөөлөн “жь”-тэй учир тэднээр “жаргал” гэж хэлүүлээд үзээрэй.

Еврей хүний олон гойд шинжийн нэг нь юмыг бусдаас дор хийдэггүйд байдаг гэлцдэг. Энэ ахулдомог туульсд нь гардаг шиг Бурханаас заяасан гагц хувь зохиол төдий биш,еврей үндэстний хоёр мянга хол гаруй жилийн түмэн зовлонт түүхийн нь сургамжаас ч бас учир сурвалжтай л болов уу даа?

Гэвч аливаа хувьсгал болгон нэгэнт тунаж тогтсон цөөрмийг орвонгоор нь хутган сэгсчих шиг үйл явц болдог тул ёроолд нь байсан үй олон хог мандал дээр хөвөн гарч ирлээ. Ямар ч байгууламжтай байсан алив нийгэм өөрийн доод эгнээтэй, тэнд нь люмпэн гэж нэрлэгддэг нэлээдгүй зай эзэлсэн бүхэл бүтэн давхрага байдаг билээ. Тооны хувьд хавьгүй олон люмпэн давхрагынхан хувьсгалын бужигнаанаар мандал дээр ярзганан гарч ирлээ.

Ерөнхийлөгч асан Багабандийн санаачлагаар Монгол судлал, түүх, утга зохиолын гадаад ном орчуулах хөтөлбөр эхэлсэн юм.

(De Facto нэвтрүүлэгт Жаргалсайхантай хөөрөлдсөн ярилцлага)

2002 онд АНУ-ын элчин сайд Дингер тэр үеийн Засгийн газар, УИХ-ын гишүүдтэй уулзжээ. Энэ үед тэрээр Монголд авилга их хавтгайрч байгаа тухай ярив.