Тоодог Базар гэж миний багад манай нутагт нэг марзан өвгөн байв. Дээлээ дэндүү хөөргөж бүсэлдгээс “Тоодог” хоч хүртжээ. Базар гуайг ярихын тулд өмнө нь мангар Гүрсэд дэнх Жамц хоёрын нэгэн паянг цухас дурдах нь манай голынхныг багцаалахад дэм болно гэж би үзлээ.

Социализмын үед телевизээр гарсан хэн боловч “амьдрал ямар байна?” гэхэд “амьдрал маш сайн байна, бид жаргаж явна” гэж бахархдаг байлаа. “Манай улс хөгжиж байна уу?” гэхэд “капитализмыг алгасан харайлгаж явна” гэдэг сэн. Өөр хариулт өгдөг иргэн байгаагүй.

Монголчууд ямар гайхамшигтай эх оронч ард түмэн бэ. Тусгаар тогтнол, үндэсний аюулгүй байдал гээд үхэж өгнө. Тусгаар тогтнол, үндэсний аюулгүй байдал нь савангийн хөөс шиг хагарчих гээд осолтой байгаа мэт.

Тэнэг улсыг мэхлэхэд (хэдий өрөвдөлтэй ч) хялбархан агаад эрсдэлгүй. Яагаад гэвэл дүнхүү духнууд залилсан хорлогчоо үнэнч туслагч минь хэмээн бурханчлан мөргөсөөр үхдэг. Тэнэгүүдийг залидахад гоё байгаа биз. Канадын компанид 70 сая ам. долларын өрөнд унасан мунхаглалаа сонирхьё.

Би төөрчээ. Шөнө дунд өнгөрлөө. Хөө шиг тас хар үүл оготоргуйг хаяа хатавчгүй бин битүүлж авмагц унаж яваа морины чих үзэгдэхээ болив.

МАХН нэрээ МАН-ын нэрээр сольсон. Энэ бол миний 1990 оноос хойш тээж яваа хүсэл. Би энэ тухай өөрийн номуудад зөндөө бичсэн. Монгол эх орончдын байгуулсан Ардын намын нэрийг, МАХН онол үзлээ Ардын намын онол үзлээр эргэлтгүй сольсон нөхцөлд өвлөн авах эрх нь нээгдэнэ гэж бодож явлаа.