Төвөдийн бослого бол геополитикийн тэсрэлт Лхаст гарсан 1959 оны гуравдугаар сарын бослого нь Хятадын үзэл суртлын шахалт, гүн сүсэг бишрэлтэй Төвөдийн нийгмийн айдсаас үүдэлтэй. Харин бүс нутгийн хэмжээнд Хятад-Энэтхэгийн хилийн маргаан (NEFA/Arunachal Pradesh) хурцдах, ЗХУ-Хятадын харилцаа муудах, Хятадын дотоод улс төр ширүүсэх өргөн хүрээнд нөлөөлсөн. Далай ламыг хүчээр Бээжинд аваачиж магадгүй гэдэг цуурхал хүн амын айдсыг өдөөж, бослого болж хувирсан. Дээрхийн гэгээнийг хил давуулах шийдвэр гарсан мөчөөс асуудал олон улсын түвшинд хүрчээ.

Томас Эриксоны Худалчуудын дунд ганцаараа бүтээлд өгүүлсэнчлэн, худал гэж нэрлэгддэг үзэгдлийг дан ганц ёс суртахууны асуудал гэж үзэх нь гэнэн бөгөөд худал нь бүр цаанаа хүний амьд үлдэх зөн совин, нийгэмд дасан зохицох механизмын салшгүй хэсэг билээ. Худал бол итгэлцэл, айдас, нэр төр, нийгмийн хүлээлт, өөрийгөө хамгаалах механизмын нийлмэл бүтээгдэхүүн юм.

Монгол улсын төрийн шагналт зохиолч Цэндийн Доржготовын уран бүтээл, нийтлэлийн түүвэр. Хувийн өмч нийтэд шилжив, Цайлган инээд цалгисан хөнгөмсөг насны яриа (1970-1984), Хэрсүүжих тусам хошигнол ургадаг (1976-2000), Шооч араншин нас дагаж уярдаг (1978-2005), Ёж егөө нулимсанд унтардаг (1992-2014), Хонгилын мухарт ёлтойх гэгээ (1992-2010), Үл алдрах итгэл (2010-2023), Түүх бол сургамж - багш бөгөөд залуурч - луужин (2010-2024), Шог зохиолч хулгай хийхээр гарлаа (2015-2024) гэсэн 7 хэсэгт нийтлэлээ хуваан энэхүү номдоо багтаажээ.

Пол Жонсон “Энэхүү номоор хүн төрөлхтөнд ажил хэргээ хэрхэн явуулах талаар зөвлөгөө өгсөн зарим нэг суут сэтгэгчдийн ёс суртахуун ба үнэлгээний чадамжинд дүн шинжилгээ хийсэн бөлгөө” гэж номоо эхлүүлсэн бөгөөд зорилгоосоо хазайгаагүй. Жан-Жак Руссо, Перси Биши Шэлли, Карл Маркс, Хэнрик Ибсэн, Лев Толстой, Эрнэст Хэминвэй, Бэртолт Брэхт, Бэртран Рассэл, Жан Пол Сартр, Эдмүнд Вилсон, Виктор Голланц, Лиллиан Хэллман нарыг хүн талаас нь гарган харуулжээ.

Библийн домогт Соломон хаан бүх амьтдын хэлээр ярьдаг шидэт бөгжтэй байв гэдэг. Харин Лоренцийн хувьд тэр бөгж нь шинжлэх ухаан, ажиглалт, энэрэл гурав байв. Тэр шувууд, галуу, нохой, загас зэрэг төрөл бүрийн амьтдыг гэртээ тэжээж, зан үйлийг нь өдөр бүр ажиглаж, тэмдэглэж байжээ. Нэгэн галуу түүнийг “эцэг”-ээ гэж ойлгож, хаа ч дагаж, түүний хажууд огтоос уйдахгүй байдаг тухай өгүүлдэг хэсэг уншигчийн сэтгэлийг хөдөлгөнө.

Их Британийн Ерөнхий сайд асан Тони Блэйр ард иргэдээ арван жил гаруй удирдахдаа засаглал гэдэг ямар хатуу сургууль болохыг биеэрээ мэдэрсэн хүн. Тухайн үедээ мань эр амжилттай яваа төр засаг ямар шинж чанартай байдгийг олж хараад зогсохгүй, түүнийг эхнээс нь мэдэж байсан бол улс орноо өөрөөр удирдах байснаа ухаарсан гэж бичжээ.