Монголчууд аж төрөх гэж, ажил хөдөлмөр эрхлэх гэж, улс гэрээ төвхнүүлэх гэж мөн ч их будилж байна. Гучин жил будиллаа. Төр-засаг нь ямагт түгшүүрийн байдалд ажиллана. Төр нь төр шиг байж чадахгүй, улс төрийн эр зориг дутна, хулчийна, популизмдэнэ.

Зүг чигээ олоход минь үнэхээр тусалсан нэгэн буянтан бол Мэдээлэл, радио, телевизийн улсын хорооны МОНЦАМЭ эрхэлсэн дэд дарга Дэжидийн Чимэддорж (дэд сайд) гуай байлаа. Тэрээр монголын түүхийн болоод дипломат албаны амьд түүх, амьд архив, надад мөн ч их зүйлийг ярьж би ч тэмдэглэж авдаг, намайг ямагт дэмждэг хүн байж билээ.

Бидний үеийнхэн, бидний хойч үеийнхэн үүх түүхээ мэдэх үүрэгтэй, гол нь ямар ертөнцөөс салж, ямар руу нь явж буйг мэдрүүлэх үүднээс XXI зууны энэ цаг үед бол хэн ч үнэмшмээргүй, дэндүү хэнээтэй, инээдтэй (бүр галзуу), бас эмгэнэлтэй гэмээр эшлэлүүд дор хөвөрнө. Коммунизмын орны удирдагч нь АНУ руу хандан “Цөмийн дайн хийгээд Та нарыг нугаслая” хэмээн уриалж сүрдүүлж байжээ.

Лав Баруун Европыг эрчим хүчээр өлхөн хангачих аварга бүтээн байгуулалтын тухай товч өгүүлэхэд ийм байна. Ирээдүйдээ цахилгаан эрчим хүчний тэргүүлэгч үйлдвэрлэгч байх бүх нөхцлөө Франц бүрдүүлж байна. Эдийн засгийн ямар ч хэлбэлзлээс хамааралгүй, дээр нь экспортлогч орон байх хэтийн зорилгоо дээдлэн ажиллаж байна.

“Соц нийгэм” бүрэн хаалттай нийгэм байсан юм. Нээчихвэл хамаг иргэд нь гадаадад дайжаад гоё тансаг ахуйд олзлогдчихно гэхээс дэглэм нь айж балмагдаад юун хилээ нээх, юун гадаад паспорт. Гадаад ертөнцийн (хөрөнгөтөн) тухай ам дамжин битүүхэн ярих ба тэндээс ирсэн, сонссон, үзсэн юм бүхэн үнэд хүрнэ. Сохроор шүтүүлнэ. Тэгэхдээ нэг их дээгүүр юм хүсэхгүй ярихгүй, бохь, жинс, трапец өмд, хөгжим, хожуухан өнгөт фото зураг гэсгээд.

Монгол Улсад орчин цагийн Дипломат алба байгуулагдсаны 100 жилийн ой 2011 оны 12 дугаар сарын 29-нд тохионо.