Монгол Улсад орчин цагийн Дипломат алба байгуулагдсаны 100 жилийн ой 2011 оны 12 дугаар сарын 29-нд тохионо.

Гарчигт өгүүлсэнчлэн монголчууд бид өөрсдөө энэ бие сэтгэлээрээ, улаан гараараа үндэсний аюулгүй байдлаа сүйтгэж байна! Нэг үгэндээ мөнгө олох гэж, гэдсээ тэжээх гэжертөнцөөс заяасан газар нутаг, байгаль орчин, социализмын үед дөнгөн данган босгоод өгсөн нийслэл хотоо монголчууд өөрсдийгөө сөнөөж байна. Ерөнтцөд муухай харагдуулах бүх муу үйлийг монголчууд өөрсдөө хийж байна.

Монгол хүний сэтгэлд бүх юм багтана. Болохгүй бүтэхгүй гэж нэг ч юм байхгүй. Муйхар хөөцөлдлөг, шалж нэхэх, араас нь дарамтлах, хүн амьтнаар хэлүүлэх, хахуульдах, эсвэл таг чиг болох, гөлийх гэх мэт бүх аргыг монгол хүн хэрэглэнэ, чадна, эмээх ч үгүй. Аливаа асуудал, маргаан бэрхшээлийг гүрийж байгаад л давчихдаг монгол чанар зөв өө. Би буруушаах гээгүй. Хэтрүүлчихдэг гэмтэй тул би бичиж байна.

Гэмтлийн эмнэлэг тойрсон хийрхэл, дэгс мэдээлэл, улс төржилт хэрээс хэтэрлээ. Жирийн иргэн би тэсэхээ болиод үнэн үгээ хэлье гэж шийдлээ. Уг нь би “Эмч гэж тэнгэрийн амьтан, эмнэлэг гэж дээдсийн хүрээлэн” гэх нийтлэлдээ эмч нарт мялаалгын үгээ харамгүй урсгасансан.

Бидний үеийнхэн, бидний хойч үеийнхэн үүх түүхээ мэдэх үүрэгтэй, гол нь ямар ертөнцөөс салж, ямар руу нь явж буйг мэдрүүлэх үүднээс XXI зууны энэ цаг үед бол хэн ч үнэмшмээргүй, дэндүү хэнээтэй, инээдтэй (бүр галзуу), бас эмгэнэлтэй гэмээр эшлэлүүд дор хөвөрнө. Коммунизмын орны удирдагч нь АНУ руу хандан “Цөмийн дайн хийгээд Та нарыг нугаслая” хэмээн уриалж сүрдүүлж байжээ.

Та харьцуулалт хийж болно. Хүний амьдралын 70 нас, 80 нас гэдэг бол байдаг л зүйл. Овойж оцойсон ажил үйлс бүтээгээгүй мөртлөө энэ зэргийн насалчихсан хүн энэ хорвоод түг түмээрээ байдаг даа. Монголд ч гэсэн.