Нүүдэлчний ердийн примитив болхи сэтгэлгээ Монголд амь бөхтэй оршиж байгааг бол хүлээн зөвшөөрнөө. Гэр хороолол, хөдөө, аймаг сумдын төвийн эгэл боргил, ядуу, ядуувтар монголчууд нь хүн ам дотроо олонхи байгаа тохиолдолд тэгэхээс ч аргагүй.

Түүхий нүүрс түлүүлэхгүйн төлөө, шахмал түлш түлүүлэхийн төлөө тэмцэж байгаа Засгийн газрыг би буруутгах гээгүй, харин ч хоёр гараа өргөн дэмжинэ. Тууштай, зоригтой дайрч хийгээч ээ, бүү дүлэгнээч хэмээн он солигдож буй мөчид уриалан дуудаж байна. Шинэ оны эхний өдөр амны билэггүй юм ярилаа гэж харааж зүхэхийг чинь тэвчиж хүлцэж чадна. Гэвч хэргээр энэ цаг үеийг тоочиглож байгаад эл нийтлэлээ гаргачихья гэж шийдлээ. Олон хүнд хүрэг, боож үхэх нь боож үхэг, бас санаж сэрэг!

“Түүхэн дэх бие хүний үүрэг”, “Нэг хүнийг тахин шүтэхүй”, “Түүхэн бие хүн” гэгч ойлголтууд нийгмийн шинжлэх ухаанд хүндтэй байрыг эзэлдэг. Ерөөсөө хүн төрөлхтөний түүх бол улс үндэстний, улс түмний гэхээсээ илүүтэй, тодорхой бодгаль түүхт бие хүмүүсийн өвөр хоорондын харилцааны түүх юм.

1911 оноос 1946 онд олон улсын эрх зүйн дагуу хүлээн зөвшөөрч дипломат харилцаа тогтоосон нэг ч улс байхгүй. СССР нь хоёрдмол байр суурь баримталж байсан. Дундад Иргэн Улстай 1924, 1937 онд байгуулсан эрх зүйн хоёр чухал гэрээ хэлэлцээртээ тэр үеийн Монголыг хүлээн зөвшөөрч зөвшөөрүүлж байгаагүй. 1946 оны эхээр олон улсын эрх зүйгээр анх удаа олон улсын түгээмэл эрх зүйн субъект болж, дипломат харилцааг анх удаа Дундад Иргэн Улстай манай улс тогтоожээ.

Сайд нарын Зөвлөлийн дэргэдэх Мэдээлэл, радио, телевизийн улсын хороо (товчилсон нэр нь МРТУХ) гэдэг их айлын албат явсан дунд, ахмад, хижээл насны бүх нөхдөд миний энэ фото-нийтлэл хүрээсэй!

Энэ “Арав” бол судлаач-нийтлэлч миний үзэл бодол болохоос биш би бусдад тулгах гээгүй. Хүн хүнд өөр өөр үзэл бодол байдгийг хүндэтгээд хар толгойгоороо энд бичсэнээ хүлээхэд бэлэн байна.