Хорьдугаар зуунд хойд хөрш Зөвлөлт Холбоот Улсад ​дөрвөн удаа их дүрвэлтийн давалгаа болжээ. Анхны дүрвэгсдийн давалгаа цагаантны дүрвэгчдийн 1918-1924 оны давалгаа байсан юм. Орост улаан хувьсгал болжиргэний дайн гарч аллага хядлага, дээрэм, өлсгөлөнгарснаас болж цагаантны армид алба хааж байсан цэрэг, офицерууд болон тэдний гэр бүл, оросын сэхээтнүүд, христийн санваартан, баян чинээлэг иргэд бүгд нийлээд 5.0 сая хүн баруун европ руу дүрвэжээ.

252 жилийн дараа шинэ Богдоор монгол хүн тодорч хорин нэгдүгээр зуунд Монгол улс дэлхийн буддизмын төв болох замдаа орсон нь эгэл сүсэгтэн миний сэтгэлийг хөдөлгөж өмнөх бүх Богдоо дурсан санахад хүргэлээ. Өмнөх есөн Богд маань бүгд л буян номоо ард түмэндээ түгээсэн сайн богдууд байсан. Эдгээр есөн Богдоос хоёр нь монгол хүн байсан бөгөөд түүхэндээ хамгийн тод мөрөө үлдээсэн дөрвөн Богдоо дурсан саная.

Монгол улс хэдий хэрийн газар нутгаа алдсан юм бэ. Монгол улс зөвлөлт засгийн үед ч газар нутгаа алдсаар байв. 1944 онд Саяаны нурууны Урианхайн хязгаарыг, 1958 онд монголын Увс, Завхан, Хөвсгөл аймгийн хойд нутаг 2500 квадрат км газар нутгийг Зөвлөлт улсад алдав. Монгол улс хамгийн багадаа гэхэднийтдээ 1.5 сая квадрат км монголын газар нутгийг22.4 сая квадрат км газар нутагтай, 294 сая хүн амтай хойд хөрш хаант Орос болон Зөвлөлт Холбоот Улсад алдав.

Монголын тусгаар тогтнолын төлөө үлэмж их гавьяа байгуулсан хоёрхон гадаад хүн хорьдугаар зууны түүхэнд тодорсон байдаг. Нэг нь түвд үндэстэн Наймдугаар Богд гэгээн Агваанлувсан, нөгөө нь герман гаралтай оросын Барон жанжин. Энэ хоёр агуу хүмүүнийг улаантнууд ямар их гүтгэж доромжилж муучиллаа даа. Тэднийг Бурхан өршөөг. Энэ удаа Барон жанжны үнэн түүхийг өгүүлье.

Сүүлийн хориод жил Дубайд дэлхийн шилдэг архитекторуудыг урьж ажиллуулан дэлхийн хамгийн шилдэг загвартай, орчин үеийн зочид буудал, оффисууд үйлчилгээний төвийн барилгуудыг барьж, завсаргүй бүтээн байгуулалтын ажил хийжээ.

Орчин үед Япон улс Монголд их хэмжээний зээл тусламж өгсөн дөө. Өрнөдийн хандивлагч орнуудаас Монголд хамгийн их тусалсан нь Япон улс даа. ”Говь” ноолуурын үйлдвэрээс эхлээд Нарны зам, Нарны гүүр, Хөшигтийн шинэ нисэх онгоцны буудал, эмнэлэг, сургууль, Жайка байгууллага, өвсний үндэс гээд яривал тоо хэмжээ нь тоолж баршгүй их зүйл болох биз.