2008 оны 7-р сарын 1-ий үймээний жинхэнэ эх сурвалж энэхүү дөрвөн оны сонгууль байсан юм. АН-ын төлөө саналаа өгөөд өгөөд байхад дүн эсрэгээрээ гарсанд хүмүүс бухимдсан. Дөрвөн оны сонгуулийн луйвар бүхний нүдэн дээр ил байсан болохоор хүмүүс жинхэнэ учир шалтгааныг мэдэж байсан.
Сая хэвлэгдэж гарсан МОНГОЛ ТҮҮХ-ийн дөрөв дахь хэвлэлийн хэсгээс сонирхуулж байна. 1300 орчим хуудастай, 2000 орчим эшлэлтэй, зуу гаруй зураг чимэглэлтэй, хоёр боть бүтээл.
Нийгмээ шударгажуулах, архагшсан хүнд өвчнөө эмнэхээр нийтээр шийдэж байгаа нь сайн хэрэг, амжилт хүсье. Гэхдээ энэ үйлсэд оролцогч талууд аль алин нь шударга байх хэрэгтэй. Өрөөсөн талын доголон “шударга” хэзээ ч үнэн мөнд хүрч чадахгүй. Алив тулгамдсан асуудлыг шийдэж чадахгүй эргэлзвэл зарчмаа л баримтал.
Трамп бол задгай яриатай, зан характерийн хувьд тогтворгүй, санаанд нь орж ирсэн болгоноо шүүж тунгаалгүй шууд цацдаг нэгэн. Энэ нь түүнд олон дайсан төрүүлсээр ирсэн, АНУ-ын улс төрийн дотоод тэмцэлд амархан ашиглагдсан. Гэхдээ тэрээр АНУ-ын Үндсэн хууль болоод бусад хуулийг зөрчсөн тохиолдол үгүй. 1920 оны эцсээр сонгуулийн маргааны асуудлаар Вашингтонд бөөн үймээн дэгдсэнд түүнийг буруутгадаг ч шүүх үүнийг нотолж чадаагүй. Америкийн төрийн тогтолцоо нэг хүнээс, тэр дундаа хэн Ерөнхийлөгч болсноос хамаардаггүй. Трампыг Оростой холбоотой тухай шуугиан гараад эхэлмэгц түүнийг Оросын талаар шийдвэр гаргахыг нь Конгрессоос шууд хориглож байсан. Ерөнхийлөгч парламентаас маш олон талаар хамааралтай. Ерөнхийлөгч хувь хүний хувьд фашизмыг ч, коммунизмыг талархдаг байлаа гээд түүнээ Америкийн нийгэмд хэрэгжүүлэх бололцоогүй. Америкийн Ерөнхийлөгч америкийн ард түмнээс маш х хамааралтай, учир нь тэднээс сонгогддог.
Хүмүүний эрх гэдэг нь дураараа дургиж дунд чөмгөөрөө жиргэнэ гэсэн үг биш. Хүмүүний эрхээр хангагдсан чөлөөт нийгэмд хүн хуулийн хүрээнд юу дуртайгаа хийж болох авч энэ дур нь бусдын эрхийг хөндөхгүй байхаар хязгаарлагддаг. Вакцинжуулалтад хамаарагдахгүй байхын уриалах, өдөөн хатгах нь олон мянган хүний хүмүүний эрхэд халдаж буй хэрэг. Чухам чингүүлэхгүй байхын тулд л төр оршин буй билээ. Хөл хорио тогтоож буй нь ч төрийн албадлага, энэ нь нийгмийн сайн сайхны тулд авч буй арга хэмжээ болохоос хүмүүний эрхэнд халдаад байгаа явдал биш.
1992 оны Монгол улсын шинэ Үндсэн хуулийг хуульч Чимэдийн хамтаар боловсруулан батлуулсан гол хүний нэг нь Ерөнхийлөгч Очирбат. Тиймээс өнөөгийн Монгол улс нь Номхон далайгаас Хар тэнгис хүртэл, Хойд мөсөн далайгаас Энэтхэгийн далай хүртлэх өргөн уудам талбайд ардчилсан тогтолцоотой, нээлттэй нийгэмтэй цор ганц улс болсон билээ. Үүнийг газрын зургаас харж амархан ойлгож болно.
