Монголын хамгийн том, зэс, алт олборлогч “Оюутолгой” компанид 7000 монгол, гадаадын 400 иргэн ажиллаж байснаас 300-г нь өнгөрсөн долоо хоногт халав. Арван сарын өмнө халсан 1700 хүн дээр нэмэгдээд 2000, тэдний гэр бүлийг оруулаад тооцвол арваад мянган хүн орлогын эх үүсвэрээ нэг жилийн дотор алдлаа.

Ардчилал бол засаглалын муу хэлбэр, гэхдээ хүн төрөлхтний байгуулж үзсэн бусад бүх загвараас хамгийн дээр нь гэж Английн Ерөнхий сайд асан Уинстон Черчиль нэгэнтээ хэлжээ.

Уул уурхайн хөрөнгө оруулалтаар хөөсөрч, жилд дунджаар есөн хувиар тэлж байсан Монголын эдийн засгийн өсөлт 2008 оны эцсээр олон улсын зах зээлд зэсийн үнэ 60 хувиар унасны дараа ­1.6 хувь хүртэл буурсныг санаж байна уу? Тэр жил төсвийн алдагдлаа нөхөхийн тулд Монгол Улс ОУВС-­гаас 280 сая долларын (станд бай буюу заавал мөрдөх санхүүгийн нөхцөлтэй) зээл авч байлаа.

Монголд хамгийн их нөлөөтэй хүн хэн бэ? Эрх баригчид шийдвэрээ яг хэний төлөө гаргадаг вэ? Энэ асуултад бүрэн, зөв хариулахын тулд энгийн иргэд бид наад зах нь төр засгийн удирдлагуудыг төрүүлдэг улс төрийн намуудыг хаанаас, хэн санхүүжүүлээд байгааг үнэн мөнөөр нь мэдэх ёстой.

Ашиглаж чадвал цахим ертөнц Монгол шиг цөөн хүн амтай, том нутагтай оронд аугаа хөгжлийн түүхэн боломжийг олгож байна. Нөгөө талаас монголчууд бид орчин үеийн мэдээлэл, харилцаа холбооны технологийн давуу талыг яаралтай ашиглаж эхлэхгүй бол бусад улс орноос улам л хоцрох нь.

Аймгуудаа зөвхөн хүчит бөх, хурдан морь, төр засгийн өндөр албан тушаалтан, ур­ лаг соёлын алдартнуудын тоогоор дүгнэх нь хангалтгүй болж байна. Газрын доорх баялгаа ухахаас илүү ямар үнэ цэнийг, ямар зардлаар өөрсдөө бүтээж байгааг, юугаараа бусдаас өрсөлдөх давуу талтай болохыг аймаг бүрээр нь хэмжиж, дүгнэх шаардлагатай.