Хүн бол рациональ амьтан биш. Бидний тархи эрч хүч хэмнэхийн тулд “дөт зам” хайж мухар зам руу зүтгэх нь элбэг. Ролф Добэлли эдгээрийг тодорхой нэршил, жишээгээр тайлбарласан буй. 

Номын төгсгөлийн буюу 99 дэх бүлэг “…таныг мэдээ үзэхийн оронд тэр хугацаагаа ном эсвэл нийтлэл уншихад зарцуул гэж зөвлөмөөр байна. Тийм ээ, дэлхийг ойлгоход танд номоос илүү нөхөр гэж үгүй” хэмээн жаргадаг. Энэ бүлэгт “Бид маш их мэдээлэлтэй атлаа маш багыг мэддэг. Учир нь хоёр зууны өмнө «мэдээ» гэх мэдлэгийн хортой хэлбэрийг бүтээсэн билээ” гэдэг догол мөр бий. Та энэ номыг уншсан нь зүйтэй гэж хэлэх гээд байна. 

Ролф Добэллигийн Цэгцтэй сэтгэх урлаг (2012 он) нь бидний сэтгэхүйн 99 төөрөгдөл тус бүрийг 2-3 нүүрээр энгийн жишээн дээр тодорхой тайлбарлажээ. Энэ ном шинэ дадал хэвшил заах зорилгогүй, бид өөрийн эрхгүй өдөр тутам давтан гаргадаг сэтгэхүйн нийтлэг алдаагаа олж танихад туслахад зориулагдсан. Тийм алдаагаа бид анзаарагддаггүй ч хэлж өгмөгц “ийм энгийн юмыг би яагаад ойлгоогүй явсан юм бол” гэж бодогдоно.

Хүн өөрийгөө хөгжүүлэх сонирхолтой эсэхээс үл шалтгаалан бид бүгд бага алдаж, зөв шийдвэр гаргаж амьдрахыг хүсдэг. Тэгвэл энэ ном бидэнд үнэхээр тэгж тусалж чадах уу?
Энэ талаар хойно жишээн дээр тайлбарлана, одоо бол “Тийм ээ, тусална. Гэхдээ та номыг зүгээр уншаад өнгөрөлгүй хэрэгжүүлэх ёстой” гэж хэлэх байна.

Ном 99 бүлэгтэй ч товч бөгөөд тодорхой өгүүлсэн учир хэрэгтэй зүйлээ маш хурдан олж авна. Танд хамаатай сэтгэхүйн төөрөгдлийг хоёрхон нүүрээс ойлгож, жишээгээр нь төсөөлөөд, хэдхэн минутын дотор үндсэн санааг нь бариад авна. Илүү гүнзгий судлахыг хүсвэл өөрийн мэдрэмжээр үргэлжлүүлэх нь таны хэрэг. Амьдралд тань тийм ч чухал биш санагдвал орхичихно биз.

Танд хамаатай бүлгийг өөрөө сонгож, амьдралдаа хэрэгжүүлэх арга замаа тодорхойлох боломж олгодог нь энэ номын гол үнэ цэн. Танд сонирхуулах үүднээс хэдэн бүлгийн гарчиг тоочъё: Хэт ургуулан бодох, Нийтийг дагах үзэгдэл, Итгэл үнэмшилтэйгээ нийцүүлэх төөрөгдөл, Эрх мэдлийн төөрөгдөл, Мөрийтэй тоглогчдын төөрөгдөл, Ялагчийн төөрөгдөл, Цорын ганц шалтгааны төөрөгдөл... гэх мэт 99 гарчигтай.

Бусад хүнд асар чухал нөлөөтэй бүлэг танд онцын зүйл биш байж болно. Харин танд багахан нөлөөтэй бүлэг өөр хүнд амьдралаа өөрчлөх хэмжээний нээлт болж ч мэднэ. Гэхдээ номыг зүгээр уншаад өнгөрвөл юу ч өөрчлөгдөхгүй. Санааг хэрэгжүүлэхгүй бол ямар ч шинэ сэтгэгдэл үр дүн өгөхгүй.

Номын тодорхой жишээ

Номыг уншихдаа та өөрт сөргөөр нөлөөлдөг сэтгэхүйн төөрөгдлийг олж тэдгээрээс хэрхэн хамгаалах вэ гэдгээ бодвол зүгээр. Таны амьдралд хамаагүй ч байж мэдэх дөрвөн жишээ авлаа. Танд шинэ нээлт болох албагүй ч сэтгэхүйн төөрөгдөлийг ойлгосноор амьдралд тань ямар тус ирэх вэ гэдэг үүднээс танилцуулж байгаа юм шүү.

1. Инстаграмын like таны зургийн чанарыг илэрхийлэхгүй

Дөрөвдэх буюу Нийтийг дагах үзэгдэл бүлгээс лайк хөөцөлдөх нь таны стиль, таны уран бүтээлд хор хөнөөлтэй. Огт танихгүй хүмүүсийн таалалд нийцүүлэх гэж өөрийнхөө өнгө төрхийг гээх нь утгагүй.

2. Хүн бүхэн бүтээлээ бодитоос илүү сайхан гэж боддог

Хичээл зүтгэлээ хэтрүүлэн үнэлэх бүлэг өөрийн ажлыг илүү бодитоор харахад тусална. Та бүтээлдээ сэтгэлээ шингээсэн учраас түүнтэй холбоотой мэдрэмж тань бодит үнэлгээнээс гаждаг.

3. Төрмөл авьяасаа хөгжүүлбэл шилдэг болох хамаагүй амархан

Усанд сэлэгчийн бие бялдрын талаарх төөрөгдөл бүлэг танд өөрийн сайн чаддаг зүйл дээрээ төвлөрөх ухаан өгнө. Хүний хийсэн бүхнийг дагаж хийх шаардлагагүй. Хүн бүх талаар өв тэгш байх ч албагүй.

4. Амжилтад хүрсэн цөөн хүнийг харж, бусдыг нь мартдаг

Амжилтын талаарх төөрөгдөл бүлэг танд “зүгээр л байнга постоллоо гээд амжилтад хүрэхгүй” гэдгийг ойлгуулна. Гэхдээ амжилтад хүрэх цорын ганц боломж нь тасралтгүй постлох.

Эцэст нь хэлэхэд

Цэгцтэй сэтгэх урлаг бол уншигч өөрт хэрэгтэй санааг маш амархан авч болдог ном. Тоочсон 99 төөрөгдлийн ихэнх нь танд хамаагүй байж ч мэднэ. Гэхдээ богино бүлэг, бодит жишээтэй учир та өөрт чухал санагдсан хэсгээ гүнзгийрүүлж уншаад, үлдсэнийг нь орхичхож болно. Энэ номын давуу тал энд л бий. Өдөр бүр, ямар ч салбарт, илүү зөв шийдвэр гаргахад энэ ном тус болно.