1980 онд миний найз нарын “бүтэц” өөрчлөгдлөө. Өмнө нь би ангийн нөхөд, халиад л дээд, эсвэл доод ангийн ганц нэг хөвүүнтэй нөхөрлөдөг байв. Гэтэл их сургуулийн оюутан болсноор насаар бараг л үе мултарсан ах эгч нартай нэг ангийн нөхөд болдог юм байна.

Сум, дүүргийн сонгууль эхэллээ. Хотын намын хороо хохирогчидтой уулзалт хийж эхлэв. Энэ сонгууль “Аз жаргалтай хохирогч” уриан дор болох ба хохирсон хүн бүрийг намын гишүүн дэмжигч гэж үзэх тогтоол ч гарчээ.

Би хөдөөний хүн. Хөдөөний хүн Улаанбаатар хотын дарга болсонд баяртай байгаа. Малчны хүүхэд болохоороо малын эмч даргадаа бүр ч элэгтэй. Хотынхон хотынхноосоо хотын даргаа тавьж чадахгүй байхад хөдөөний бид даргалахаас өөр яах билээ. Хүн зоноо удирдах хүний эмч олдохгүй байгаа цагт малын эмчээр жолоодуулахгүй гээд ч хаачих юм бэ, ер нь.

Саяхан МАН сонгуулийн амлалтаасаа буцснаа, удалгүй буцснаасаа бас буцав. Хэрвээ усны шувуу буцаж явснаа, буцснаасаа буцвал сүрэг цуваагаараа сүйрнэ. Харин нам засаг яаж ч байсан “ёо гэхгүй нь сайхан” аж.

Манай монгол хэлнээ ямар ч харь гаралгүй, цэвэр цусны нэгэн хэллэг байдаг нь “Уг номоороо бол болохгүй, гэхдээ яахав” болой. Ямар нэгэн юмыг хууль номын дагуу хийхгүй гэсэн санаа. Их төлөв хүнд зөв санасан хэрэгтэй үед тусламжийн гараа сунгасан сайн хүний амнаас их төлөв гарна.

Өндөр настай залуу үндэстэн. Дүрмээ тулгасан тал нутаг. Нууц товчоо бол тал нутгийн дүрэм, ёс суртлын толь. Асуудал бэрхшээлийг буурин дээрээ орхих арга. Бүхнийг шийддэг нүүдэл. Арга олох бус аргалаад өнгөрөх менежмэнт.