ХХ зууны хориод оноос монголчууд диваажинд төрж жаргахын оронд эндээ диваажин цогцлоохоор шийдсэн юм. Энэ бол коммунизмын тухай яриа. Нэгэнт өнгөрсөн тогтоцыг муулахын оронд үзэл санааны мөн чанарыг хамтдаа сонирхоё.

Ард түмний тодорхой хэсэг үргэлж ууртай байдаг. Жишээлэхэд, “авилгатай тэмцэхгүй байна” хэмээн шударга ёс хүссэн хэсэг уурлана. Тэмцээд эхлэхээр авилгачид болоод тэдэнтэй нэг тогооноос хооллож ирсэн хамууд, цаашдаа авилгаар хооллон үлдэх боломжгүй болсноо харсан хэсэг нь уурлана.

Бид төсөөлөх дуртай ч эргэцүүлэх дургүй. Мэдээллийг даган шуурах дуртай ч анализ хийх сонирхолгүй гэсэн үг. Муухайдаа ч биш юм. Малаа дагасан нүүдэлч амьдрал нь мөнхийн ганцаардал, уйдаа дагуулна.

-Амьдрал бол ёслол гэж нэр нь үл мэдэгдэх суутан хэлжээ. (Суутны нэрийг нууцалж байгаа бөгөөд цаг нь болохоор дэлгэнэ!) “Нээрээ би тиймээ гэх шиг, нэр нь хүртэл тэмээ” гэгчээр УИХ батласан хуулийнхаа ард “хүлээн авах ёслол хийсэн өдрөөс хүчин төгөлдөр хэрэгжинэ” гэж заах болсон гэв.

Азиз Несиний нэг өгүүллэг байдаг даа. Нэг хэнэггүй эр хүүхдийнхээ эцэг эхийн хуралд очдоггүй юу. Тэгээд үг хэлнэ. Хамгийн гол нь түүний үг их амжилттай болдог юм. Хүмүүст, ялангуяа багшид тэр үг нь таалагдаж байгаа гэж жигтэйхээн. Гэтэл мань эр үгээ зогсоож болдоггүй.

1952 онд, цагаан сарын шинийн нэгний өмнөх өдөр буюу битүүнд маршал Х.Чойбалсан таалал төгссөн байдаг. Үүнээс улбаалан цагаан сарыг хүчтэй хориглох болсон аж.